منظور از نداء براى نماز جمعه، همان أذان ظهر روز جمعه است. هنگامی که صدای اذان نماز جمعه بلند می‏شود، مومنان باید کسب و کار را رها کرده، به سوی نماز که مهمترین یاد خدا است بشتابند.

یکی ازفرائض دینی که اسلام آن را واجب نموده و به شتاب در انجام آن تاکید کرده، نماز جمعه است.

این مسئله به قدری اهمیت دارد که یک سوره در قرآن به نام جمعه آمده است .

در حدیثی از پیامبر(صلی الله علیه و آله) آمده: "ان اللَّه تعالى فرض علیکم الجمعة فمن ترکها فى حیاتى او بعد موتى استخفافا بها او جحودا لها فلا جمع اللَّه شمله، و لا بارک له فى امره، الا و لا صلاة له، الا و لا زکاة له، الا و لا حج له، الا و لا صوم له، الا و لا بر له حتى یتوب"( خداوند نماز جمعه را بر شما واجب کرده هر کس آن را در حیات من یا بعد از وفات من از روى استخفاف یا انکار ترک کند خداوند او را پریشان مى‏کند و به کار او برکت نمى‏دهد، بدانید نماز او قبول نمى‏شود، بدانید زکات او قبول نمى‏شود، بدانید حج او قبول نمى‏شود، بدانید اعمال نیک او قبول نخواهد شد تا از این کار توبه کند.)

در سوره جمعه آمده: " یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نُودِی لِلصَّلَاةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَى ذِکْرِ اللَّهِ وَذَرُوا الْبَیْعَ ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ

"( اى کسانى که ایمان آورده‏اید! هنگامى که براى نماز روز جمعه اذان گفته مى‏شود به سوى ذکر خدا بشتابید، و خرید و فروش را رها کنید که این براى شما بهتر است اگر مى‏دانستید.)(9 جمعه)

این آیات وجوب نماز جمعه و حرمت معامله را در هنگام حضور نماز تاکید نموده است.

منظور از نداء براى نماز جمعه، همان أذان ظهر روز جمعه است. هنگامی که صدای اذان نماز جمعه بلند می‏شود، مومنان باید کسب و کار را رها کرده، به سوی نماز که مهمترین یاد خدا است بشتابند.

در روایتی از امام باقر (علیه السلام) آمده که فرمودند: " وقتى گفته مى‏شود" فاسعوا " معنایش این است که بروید و چون گفته مى‏شود "اسعوا " معنایش این است که براى فلان هدف عمل کنید.

سعی در نماز ، سعی برای قیامت

سعی در آیه سوره جمعه معنایش این است که براى نماز جمعه شارب (سبیل) خود را کوتاه کنید، و موى زیر بغل را زائل سازید، ناخن بگیرید، غسل کنید، بهترین و نظیف‏ترین جامه را بپوشید، و خود را معطر سازید، اینها سعى براى نماز جمعه است. و سعى براى روز قیامت هم این است که آدمى خود را براى آن روز مهیا کند، هم چنان که فرموده: " وَ مَنْ أَرادَ الْآخِرَةَ وَ سَعى‏ لَها سَعْیَها وَ هُوَ مُۆْمِنٌ"

در روایات آنچنان بر نماز جمعه تاکید گردیده تا اینکه در حدیثی از امام باقر(علیه‌السلام) مى‌خوانیم: نماز جمعه واجب است و اجتماع براى آن با امام(معصوم) واجب است، هر گاه مردى بدون عذر، سه جمعه را ترک گوید عمل واجبی را ترک گفته و کسى سه فریضه را بدون علت ترک نمى‌کند، مگر منافق

نماز جمعه هم وزن حج است. روایت شده "علیک بالجمعة فانها حج المساکین "(نماز جمعه بروید که آن حج مساکین است)

اولین جمعه‏اى که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با اصحابش تشکیل دادند، هنگامى بود که به مدینه هجرت کردند، وارد مدینه شدند، و آن روز، روز دوشنبه دوازدهم ربیع الاول هنگام ظهر بود، حضرت، چهار روز در" قبا" ماندند و مسجد قبا را بنیان نهادند، سپس روز جمعه به سوى مدینه حرکت کرد و به هنگام نماز جمعه به محله "بنى سالم" رسیدند، و مراسم نماز جمعه را در آنجا برپا داشتند، و این اولین جمعه‏اى بود که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در اسلام بجای آوردند، خطبه‏اى هم در این نماز جمعه خواندند که اولین خطبه حضرت در مدینه بود.

در روایات آنچنان بر نماز جمعه تاکید گردیده تا اینکه در حدیثی از امام باقر(علیه‌السلام) مى‌خوانیم: اجتماع برای نماز جمعه با وجود امام(معصوم) واجب است، هر گاه مردى بدون عذر، سه جمعه را ترک گوید عمل واجبی را ترک گفته و کسى سه فریضه را بدون علت ترک نمى‌کند، مگر منافق .

نماز جمعه یکی از اجتماعات بزرگ مسلمانان و فریضه ای عبادی - سیاسی است. شایسته است خطیب جمعه در خطبه های نماز جمعه مسائل مهمى که با دین و دنیاى مسلمین ارتباط دارد مطرح کند و آنچه مورد نیاز مسلمین در داخل و خارج کشورهاى اسلامى و در داخل و خارج آن مناطق مى‏باشد مورد بحث قرار دهد و مسائل سیاسى و اجتماعى و اقتصادى و دینى را با در نظر گرفتن اولویت ها مطرح نماید، به مردم آگاهى بخشد و آنها را از توطئه‏هاى دشمنان با خبر سازد، برنامه‏هاى کوتاه مدت و دراز مدت را براى حفظ جامعه اسلامى و خنثى کردن نقشه‏هاى مخالفان به آنها گوشزد کند.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله)فرمودند: سه چیز است که اگر امت می دانستند چه چیزی در آن برای آنان است بر سر آن با هم منازعه مى‌کردند؛ اذان و شتاب به سوی نماز جمعه و صف اول نماز

خطیب جمعه باید بسیار هوشیار و بیدار و اهل فکر و مطالعه در مسائل اسلامى باشد، و از موقعیت این مراسم بزرگ حداکثر استفاده را براى پیشبرد اهداف اسلام و مسلمین بنماید.

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: " خطبه، براى این در روز جمعه تشریع شده است که نماز جمعه یک برنامه عمومى است، خداوند مى‏خواهد به امیر مسلمین امکان دهد تا مردم را موعظه کند، به اطاعت از خداوند ترغیب نماید، از معصیت الهى بترساند .

آنها از آنچه مصلحت دین و دنیایشان است آگاه سازد و اخبار و حوادث مهمى که از نقاط مختلف به او مى‏رسد و در سود و زیان و سرنوشت آنها مۆثر است به اطلاعشان برساند.”‌

در نماز جمعه دو خطبه قرار داده شده تا در یکى حمد و ثنا، تمجید و تقدیس الهى کنند، و در دیگرى نیازها و هشدارها و دعاها را قرار دهند، و اوامر و نواهى و دستوراتى که با صلاح و فساد جامعه اسلامى در ارتباط است به آنها اعلام دارند."

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمودند: سه چیز است که اگر امت می دانستند چه چیزی در آن برای آنان است بر سر آن با هم منازعه مى‌کردند؛ اذان ، شتاب به سوی نماز جمعه و قرار گرفتن در صف اول نماز.